Tegoroczny archieparchialny odpust Wniebowzięcia Najświętszej Bogurodzicy w Ľutinie, kulminował przez dwa dni w sobotę i niedzielę, 20-21 sierpnia 2022 roku.

Również w tym ważnym miejscu pielgrzymkowym Kościoła greckokatolickiego SUI IURIS, podczas tegorocznych głównych uroczystości odpustowych, nasi koledzy zaprezentowali pielgrzymom udany projekt Samorządowego Kraju Preszowskiego pt: „Szlak Maryjny – Światło ze Wschodu”. Podczas obu dni na stoisku promocyjnym witaliśmy wielu wiernych, którzy otrzymali słowa zachęty i nasze ciekawe materiały promocyjne.

Bogaty program duchowy odpustu został przygotowany dla wiernych tradycyjnie w dwóch miejscach – w bazylice mniejszej we wsi Ľutina i na górze maryjnej nad miejscowością, gdzie 171 lat temu biednej wdowie Zuzanie Fekete objawił się św. Mikołaj. Program rozpoczął się błogosławieństwem wody na Górze Maryjnej, a kontynuowany był w Bazylice Mniejszej Wielką Wieczerzą z Liturgią, której przewodniczył Władyka Peter Rusnák, Administrator Apostolski Archidiecezji Preszowskiej. Wyjątkowość tej uroczystości polega na obnoszeniu wokół Bazyliki Mniejszej peleryny Uspieńskiej (tkaniny, na której przedstawione jest Zaśnięcie Najświętszej Panny). Ten obrzęd złożenia do grobu odbywa się podczas liturgicznych nieszporów i tak jak w Wielki Piątek wierni oddają cześć Najświętszemu Ciału Chrystusa złożonemu w grobie, tak i w tych dniach odpustu wierni Ľutiny mieli okazję oddać cześć grobowi Najświętszej Bogurodzicy.

Po modlitwie Akatystu do Najświętszej Bogurodzicy nastąpiła Archidiecezjalna Święta Liturgia, którą celebrował Vladyka Peter Rusnák. Koncelebrowali go arcybiskup emerytowany, Vladyka Ján Babjak SJ oraz biskup emerytowany z Toronto, Vladyka Marián Andrej Pacák CSsR, który również ogłosił homilię. W homilii przypomniał słowa Ojca Świętego Papieża Franciszka, który niedawno zaprosił wiernych do odwiedzenia w tych dniach sanktuarium maryjnego, aby uczcić Matkę Niebieską. „Odwiedzić świątynię, sanktuarium maryjne, z intencją uczczenia Matki Najświętszej, to wziąć Słowo Boże do ręki. To jest prawdziwa cześć, abyśmy czytając Słowo Boże jeszcze bardziej poznali życie Najświętszej Maryi Panny, abyśmy zagłębiając się w Słowo Boże odkryli nowe rzeczy dla naszego życia” – mówił w homilii Władyka Marian.

Po Świętej Liturgii program kontynuowany był w Bazylice Akatystem do św. Mikołaja Cudotwórcy, Parastasem za zmarłych wiernych oraz modlitwą różańcową. W tym samym czasie wierni mieli okazję uczestniczyć w modlitwie drogi krzyżowej, przechodząc na Górę Maryjną, prowadzeni przez harcerzy. Na Górze Maryjnej nastąpiła adoracja eucharystyczna i Liturgia Święta o północy, której przewodniczył bp. Ľubomír Petrík, delegat ad omnia archidiecezji preszowskiej. Duch celebracji tej Świętej Liturgii został ubogacony przez członków Drogi Neokatechumenatu.

W niedzielny poranek program był kontynuowany poprzez celebrację Utirny, Pierwszej Godziny i Świętej Liturgii, którą w języku cerkiewnosłowiańskim odprawił egzorcysta archidiecezji preszowskiej bp Pavol Peter Haľko OSBM. Dla wiernych, którzy stopniowo wypełniali całą przestrzeń Góry Maryjnej, młodzież z chóru św. Piotra i Pawła z Milpoša przygotowała program duchowy. Uroczystą niedzielną Archiepiskopalną Świętą Liturgię celebrował Arcybiskup – Eparchialny Biskup Koszyc Cyril Vasil SJ, wraz z nim koncelebrowali Vladyka Peter Rusnák, Vladyka Ján Babjak SJ i Vladyka Marián Andrej Pacák CSsR oraz kilkudziesięciu kapłanów.

Władyka Cyryl na początku swojej homilii odniósł się do aktualnych wydarzeń społecznych, które w ciągu ostatnich dni, tygodni czy miesięcy wstrząsnęły społeczeństwem nie tylko na Słowacji, ale i na całym świecie. W swojej homilii Vladyka Cyryl otwarcie stanął w obronie swojego brata w episkopacie, który doświadczył obławy podczas festiwalu Pohoda, ale także odniósł się do sytuacji „biwakujących wczasowiczów”, którzy czy to w dniu dokładnie 54 lat temu w byłej Czechosłowacji, czy też kilka miesięcy temu na sąsiedniej Ukrainie, postanowili z tym arsenałem rozbić obóz z czołgami i innym sprzętem wojskowym na obcej, niegościnnej dla nich ziemi. Wszystkie te refleksje dotyczące sytuacji w społeczeństwie konfrontowały z pytaniem: „Kim jestem, skąd przychodzę, dokąd zmierzam, jak tam dotrę, co zabiorę ze sobą w moją życiową podróż, co będę niósł ze sobą w zaświaty, co zostanie w tyle? To są pytania, dla których jesteśmy tutaj. Chcemy wielokrotnie szukać odpowiedzi na te pytania, nie w duchu ludzkiej mądrości, ale odpowiedzi w świetle wiary.”

Odpowiedzi na te pytania udziela Bóg, który z miłości stwarza człowieka, który z tej samej miłości składa w ofierze swego Jednorodzonego Syna za grzechy ludzkości i który tą niezawodną miłością obejmuje każdego człowieka, niezależnie od wielości jego grzechów. „Jeśli przywłaszczymy sobie te powody, jeśli znajdziemy ich przyczynę w świadomości miłości Boga do nas, w świadomości miłości, która jest twórcza, miłości, która podtrzymuje i miłości, która zbawia, jeśli uświadomimy sobie, że ostatecznym celem naszego bytu jest bycie pośrednikami i propagatorami dobra, pokoju, miłosierdzia i sprawiedliwości, czyli miłości Boga, to rozwiążemy odpowiedzi na nasze podstawowe pytania życiowe. W ten sposób spakujemy duchowy ekwipunek nie tylko na krótkie czy dłuższe wakacje, ale ekwipunek na całe życie, ekwipunek na całe życie, na zdobycie życia wiecznego” – dodał Władyka Cyryl Wasil na zakończenie swojej homilii, która była pełna głębokich myśli.

Sobotnia Święta Liturgia była transmitowana na żywo przez Radio Lumen, a niedzielna przez RTVS na Dvojce. W tym samym czasie transmisje na żywo z obu dni przeprowadziła również TV Logos.

Z historii tego miejsca pielgrzymkowego wybieramy. Tradycja obchodów liturgicznych w Ľutinie rozpoczęła się w połowie XIX wieku. W święto Przemienienia Pańskiego 19 sierpnia 1851 roku (według kalendarza juliańskiego) miejscowej mieszkance Zuzanie Fekete ukazał się św. Mikołaj. Po kolejnych objawieniach wierni postawili na górze krzyż. Na dowód objawień św. Mikołaj podarował Zuzanie ikonę maryjną, którą ta miała przekazać swojemu ojcu duchowemu jako dar dla przyszłego sanktuarium. Po dokładnym badaniu, którego wyniki przesłano do Rzymu, papież Pius IX wydał 24 maja 1855 r. dekret o możliwości uzyskania odpustów w Ľutinie. W 1988 roku kościół w Ľutinie został podniesiony przez papieża Jana Pawła II do rangi Bazyliki Mniejszej. W 2010 r. bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Theotokos została przyłączona na mocy specjalnej więzi pokrewieństwa duchowego do bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie z przywilejem odpustów zupełnych.

W górach Čergov znajduje się wiele historycznych skarbów, niepowtarzalne zjawiska przyrodnicze i miejsce pielgrzymkowe w pobliżu wsi Ľutina, pełne Bożej obecności. Odwiedź wspaniałą Bazylikę Wniebowzięcia Najświętszej Theotokos, której wyobrażoną koroną jest wspaniały ikonostas i ołtarz w stylu barokowym. Nowych sił i Bożej miłości możesz zaczerpnąć także w pobliskim Ogrodzie Matki Bożej, który ma dobroczynny i kojący wpływ na człowieka. Nie można ominąć drewnianej cerkwi z wieżą widokową, z której rozciąga się wspaniały widok na przyległe piękno przyrody.

Wyruszmy w podróż odkrywania siebie poprzez niezwykłe miejsca Szlaku Maryjnego, które oddychają obecnością Boga. Szukaj i odnajdź prawdziwy sens życia, który dostrzeże tylko Twoje szczere serce. Zatrzymaj się, bądź spokojny i otwórz szeroko drzwi swojego serca, pozwól swojej duszy wziąć głęboki oddech. Szlak Maryjny („Światło ze Wschodu”) podkreśla wartości kulturowe, przyrodnicze, historyczne, społeczne i duchowe narodu słowiańskiego związane z przesłaniem i tradycjami maryjnymi.