Trasa pielgrzymki

Preszów, 9 lutego – Jesienią 2021 r. Regionalna Organizacja Turystyczna Północno-Wschodniej Słowacji (KOCR Severovýchod Slovenska) wyznaczyła trasę Szlaku Maryjnego, która łączy cztery główne miejsca pielgrzymkowe w Kraju Preszowskim. Trasa rozciąga się także na teren województwa podkarpackiego.

Pielgrzymi, którzy odwiedzają region Preszowa, mogą już teraz podążać wyznaczoną trasą, która liczy ponad 250 km i łączy miejsca pielgrzymkowe w Ľutinie, Lewoczy, Litmanowej i Gaboltovie. „Trasa przebiega wzdłuż istniejących szlaków turystycznych przeznaczonych zarówno dla pieszych, jak i rowerzystów. Ma ona charakter okrężny, więc pielgrzymi mogą na nią wskoczyć w dowolnym momencie, nie muszą się martwić, że nie dotrą do celu lub na początek. W turystyce pielgrzymkowej sam szlak jest często postrzegany bardziej jako cel podróży.” – opisuje charakter szlaku Martin Janoško, dyrektor wykonawczy KOCR Severovýchod Slovenska.

Organizatorem znakowania trasy był Ernest Rusnák, doświadczony znakarz i przewodniczący Rady Regionalnej Słowackiego Klubu Turystycznego Góry Lewockie – Branisko: „Samo znakowanie rozpoczęło się w połowie lipca na grzbiecie Lewockich Gór. Większość czasu zajmowały mi znaki, które musiałem montować na drogowskazach często dostępnych tylko piechotą, w niektórych przypadkach oddalonych o dwie godziny drogi pieszo, tyle samo w drodze powrotnej. Były to na przykład drogowskazy Pusta na granicy z Polską, następnie drogowskazy na przełęczy Łysina w Górach Czerwiennych, w Branisku pod Smrekovicą, na łące Kravcová i na przełęczy Humence. W Górach Bachureńskich były dłuższe trasy na przełęcz pod Kohutem, do drogowskazu Močiare, do Marduňa w Górach Bachureńskich. W Górach Lewockich, które dobrze znam, poza nielicznymi wyjątkami, prawie wszędzie dotarłem samochodem lub skuterem elektrycznym. Do innych dolin można było dojechać samochodem”.

Znakowanie przeprowadzono za pomocą 86 tabliczek znamionowych zatwierdzonych zgodnie z odpowiednią normą KST. Trasa prowadzi również przez atrakcje przyrodnicze regionu Preszowa, takie jak Kanion Lačnovski, Rajtopíky oraz słynne góry z pięknymi widokami – Branisko, Bachureň, Magurę Spiską i Čergov. Część pielgrzymki znajduje się również w województwie podkarpackim, pomiędzy miejscami pielgrzymkowymi w Litmanowej i Gaboltovie.

Oznakowanie szlaku pielgrzymkowego w ramach projektu Szlak Maryjny („Światło ze Wschodu”) było jednym z wielu działań KOCR Severovýchod Slovenska, które przyczyniły się do zapoczątkowania turystyki pielgrzymkowej na pograniczu słowacko-polskim. Przygotowano także aplikację mobilną, broszurę, paszporty pielgrzymkowe i materiały promocyjne dla pielgrzymów. Być może najbardziej imponującym rezultatem projektu w ramach działalności KOCR Severovýchod Slovenska jest plenerowa galeria prezentująca tradycje maryjne w Kraju Preszowskim i województwie podkarpackim, która obecnie, do połowy maja 2022 r., znajduje się przed ratuszem w Kieżmarku.

Flagowy projekt Kraju Preszowskiego, Szlak Maryjny („Światło ze Wschodu”), jest realizowany od 2017 r. w ramach programu transgranicznego Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020. Oprócz głównego partnera, Samorządowego Kraju Preszowskiego, w projekcie uczestniczyło w sumie 12 podmiotów. Po stronie słowackiej cztery parafie – Levoča, Ľutina, Gaboltov, Litmanová, a także Centrum Partnerstwa Innowacyjnego (IPC) i Regionalna Organizacja Turystyczna Północno-Wschodniej Słowacji (KOCR Severovýchod Slovenska). Ze strony polskiej wsparło ją Województwo Podkarpackie, Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie oraz cztery parafie – Stara Wieś, Dębowiec, Krosno i Kalwaria Pacławska. W czasie trwania projektu w infrastrukturę zainwestowano ponad 2 mln euro. Pielgrzymi mają dostęp do infrastruktury informacyjnej, zmodernizowanych sanitariatów, ławek, wiat, oświetlenia itp. w parafiach.

Trasa Ľutina – Levoča

Ľutina – Hanigovce – Červenica pri Sabinove – Sedlo pod Kohútom – Močiare – Marduňa – Sedlo pod Marduňou – Sedlo pod Bachurňou – Sedlo pod Magurou – Lačnovské sedlo – Pod Kravcovou – Sedlo Smrekovica – Sedlo Branisko – Sedlo Humence – Dúbrava – Spišský hrad – Spišská Kapitula – Spišský salaš – Lúčka – Nad Pavľanmi – Krúžok – Uloža – Kúty – Mariánska hora

Trasa Levoča – Litmanová

Mariánska hora – Levočská dolina – Zbojnícka lúka – Sedlo pod Krížovým vrchom – Kozí hrb – Pamätník SNP – Vinná – Sedlo pod Škapovou – Malý Václavák – Krumlov – Kotník – Hniezdnianske sedlo – Stará Ľubovňa – Pasterník – Vabec – Jarabina – Litmanová Hora Zvir

Trasa Litmanová – Gaboltov

Litmanová Hora Zvir – Litmanová – Jarabina – Vabec – Pasterník – Ľubovniansky hrad – Osly – Hlinská – Sliboň sev. úbočie – Rázc. štátna hranica – Malý Lipník – Starina – Legnava – Borysow – Muszyna – Stadlo – Garby – Wojkowa – Kráľová studňa, hranica – Puszta – Kurovské sedlo – Petrová – Sveržov – Gaboltov